JavaScript Metin Veriler

JavaScript'te bazı değişkenler çeşitli karakterlerin birleşmesinden oluşan verileri saklarlar. Bu karakterler; harfler, sayılar, noktalama işaretleri ya da özel işaretler olabilir. İngilizce'de stringolarak geçen bu veri türüne biz makalemizde metin veriler dedik.

JavaScript Metin Veri Türü

Bazı değişkenler "Okul", "Ağaç", "Türkiye'nin başkenti Ankara'dır." gibi metinleri içerir. JavaScript'te metin değişkenleri kesme işareti ya da tırnak arasına alınarak işlenir.

JavaScript Kodu

var bilgi = "Türkiye'nin başkenti Ankara'dır.";

Metin verisi içerisindeki her bir karaktere, karakter sırasının bir eksiğini değişkenin sağında köşeli parantezde yazarak ulaşabilirsiniz. Örneğin "Ankara" değişkeninin ilk harfi olan A'ya ulaşmak için [0] yazmalıyız.

JavaScript Kodu

var kelime = "Ankara";

var harf = kelime[0]; // "A" karakteri 

Eğer veri içerisinde tırnak kullanacaksak değişkeni kesme işareti ile tanımlayabilir, kesme işareti kullanacaksak ise tırnak işareti ile tanımlayabiliriz. Örneğe bakınız:

JavaScript Kodu

var bilgi = "Türkiye'nin başkenti Ankara'dır.";

var bilgi = 'Yaşadığım yer "Ankara" dır.';

Yukarıdaki örnekteki işlemi hiç yapmayıp onun yerine bu karakterden önce kaçış karakteri olan ters bölü (\) işareti kullanılabiliriz.

JavaScript Kodu

var bilgi = 'Türkiye\'nin başkenti Ankara\'dır.';

Tırnak ve kesme işareti kullanımında yukarıda belirtilen şekilde davranılmazsa JavaScript kodunuz hata verir ve çalışmaz.

NOT: Makalenin devamı metin değişkenler ile ilgili kapsamlı bilgi içermektedir. Eğer JavaScript'i ilk kez öğreniyorsanız bir sonraki dersten devam etmeniz faydanıza olacaktır.

Karakter uzunluğu - length
Kelime Bulmak - indexOf() - lastIndexOf() - search()
Yazıyı Değiştirmek - replace()
Harfleri Büyültmek - toUpperCase()
Harfleri Küçültmek - toLowerCase()
Metni Dizeye Dönüştürmek - split()
Metnin Belirli Bir Kısmını Elde Etmek - substring()
Özel Karakterler

Karakter Uzunluğu

Eğer değişken türü metinse değişkenden sonra .length yazarak karakter uzunluğunu bulabiliriz.

JavaScript Kodu

var kelime = "Ankara";

var uzunluk = kelime.length; // uzunluk değişkeninin değeri 6 dır

Değişken İçerisinde Kelime Bulmak

indexOf() yöntemi ile bir cümle içerisinde geçen bir yazının ilk bulunduğu yer elde edilir.

JavaScript Kodu

var metin = "Cümlede ilk bul geçen yeri bul bakalım.";

var konum = metin.indexOf("bul"); // konumun değeri 12 olur.

Son benzer kelimeyi bulmak içinse bu kez lastIndexOf() yöntemini kullanırız. Yukarıdaki örnekte indexOf() olan yeri lastIndexOf() olarak değiştirdiğinizde 12 değil 27 değeri aldığını göreceksiniz.

search() yöntemi de metin içerisinde arama yapmanızı sağlar ve IndexOf() gibi ilk bulduğu kelimeyi gösterir. Ancak sonraki konularda değineceğimiz düzenli ifadeler kullanımına olanak sağlaması yönüyle indexOf()'tan ayrılır.

Yazıyı Değiştirmek

replace() yöntemi değişkende yer alan bir kelimeyi başkasıyla değiştirmenizi sağlar. Parantez içinde ilk olarak bulmasını istediğimiz kelimeye yer veririz. Ardından virgül ile ayırarak yerine koyulacak kelimeyi yazarız.

JavaScript Kodu

var kelime = "Türkiye'nin başkenti Antalya'dır.";

kelime = kelime.replace("Antalya","Ankara");

replace() yönteminde de düzenli ifadeler (regular expressions) kullanılabilir.

Küçük Harfleri Büyük Harfe Dönüştürmek

toUpperCase() yöntemi, bir metin türü değişkendeki tüm harfleri büyük yapmamızı sağlar.

JavaScript Kodu

var metin1 = "merhaba dünya!";

var metin2 = metin1.toUpperCase();   // "MERHABA DÜNYA" olur.

Büyük Harfleri Küçük Harfe Dönüştürmek

toLowerCase() yöntemi, bir metin türü değişkendeki tüm harfleri küçültür.

JavaScript Kodu

var metin1 = "MERHABA DÜNYA!";

var metin2 = metin1.toLowerCase();   // "merhaba dünya" olur.

Metni Dizeye Dönüştürmek

Bir metni dizeye dönüştürürken split() yöntemini kullanırız. Bu yöntemle metinde geçen özel bir karakter dizeyi oluşturan değişkenler için sınırları belirler. Bu karakteri split() yönteminde parantez arasında yazarız.

JavaScript Kodu

var metin = "a,b,c,d,e";

var harfler = metin.split(",");

Yukarıdaki örnekte oluşturduğumuz harfler değişkeni bir dizedir ve 0 => "a", 1 => "b", 2 => "c", 3 => "d", 4 => "e" şeklinde metin türü alt değişkenlere sahiptir.

Metinden Belli Bir Kısmı Almak

Varsayalım "Ankara başkenttir." cümlesindeki ilk altı karakteri yani "Ankara" olan kısmı almak istiyoruz. Bunun için substring() yöntemini kullanabiliriz. Bu kodu kullanırken parantez içine iki sayı yazılır. Yöntem belirtilen bu iki sayı ve arasındaki karakterleri getirir.

JavaScript Kodu

var metin = "Ankara başkenttir.";

var kelime = metin.substring(0, 6); // Ankara elde ederiz

JavaScript Özel Karakterleri

Yukarıda bahsettiğimiz gibi metin türü değişkenlerin değerlerini yazarken tırnak ve kesme işareti kullanırız. Ancak değerde de bu karakterler geçiyorsa karışıklık ortaya çıkar.

JavaScript Kodu

"Bizler "Anadolu Kaplanları" olarak bilinirdik."

Yukarıdaki cümle JavaScript tarafından "Bizler " olarak algılanır ve devamı hataya sebep olur.

Bu problemi çözmek için ters bölü işareti (\) ya da diğer adıyla kaçış işareti kullanırız. Aşağıdaki ifade olması gerekendir;

JavaScript Kodu

"Bizler \"Anadolu Kaplanları\" olarak bilinirdik."

Kaçış işareti ayrıca bu işareti kullanmak istediğimizde ve aşağıda sayılan bazı durumlarda da kullanılabilir.

Karakter	Anlamı
\\	\ işaretini kullanmak için
\n	Yeni satır
\r	Satırbaşı
\t	Paragraf boşluğu (tab)

Java Script JavaScript Metin Veriler